Chế độ thuần chay – Nên hay không?

Chế độ ăn thuần chay đã và đang trở nên rất phổ biến với mọi người. Khi ăn đúng cách, chế độ này mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng nếu sai cách sẽ có thể dẫn đến một cơ thể thiếu hụt chất dinh dưỡng.

1. Chế độ ăn thuần chay là gì?

(Là một phiên bản khó khăn, khắc khổ hơn ăn chay đơn thuần.)

Ăn chay đơn thuần là giảm sự “bạo lực” trực tiếp lên động vật, là một thói quen ăn uống theo đuổi mục đích cao cả là giảm thiểu tối đa sự khai thác động vật, một lối sống từ bi hơn.

Chế độ thuần chay có lịch sử lâu đời hơn bạn tưởng tượng. Những người chọn cách sống mà không sử dụng các sản phẩm làm từ động vật đã tồn tại trong hầu hết các thời kỳ lịch sử từ xưa tới nay.

Thông thường điều này là do các lý do như là tâm linh, tôn giáo. Ý tưởng thuần chay thành lập khi The Vegan Society ra đời vào năm 1944. Lần đầu tiên được sử dụng bởi người có liên quan tới Alcott House Concordium ở Ham Common, một trường học và cộng đồng do nhà huyền bí James Pierrepont Greaves thành lập vào năm 1838.

Người ta chọn cách ăn thuần chay vì nhiều lý do, nhưng dù với lí do nào thì lợi ích nó mang lại cũng là điều không cần bàn cãi tới.

2. Lợi ích của chế độ ăn thuần chay.

2.1 Giảm cân

(Nhiều người áp dụng chế độ thuần chay chỉ nhằm mục đích giảm cân)

Nguyên nhân là do thay đổi chế độ ăn chứa nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật không chỉ chứa ít calo hơn mà còn có chứa hàm lượng chất xơ cao. Ít tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn là chiến lược cắt giảm lượng calo một cách nhanh chóng và tối ưu.

Khi được lên thực đơn hợp lý, chế độ ăn thuần chay rất giàu đạm, sắt, canxi, các loại vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể bạn.

Ngoài ra, nguồn dinh dưỡng từ thực vật ít chất béo bão hòa hơn, giàu chất xơ, chất chống oxy hóa làm giảm thiểu các nguy cơ mắc bệnh béo phì, tim mạch, tiểu đường và ung thư.

Khi áp dụng được một thực đơn hợp lý về ăn thuần chay, việc giảm cân cũng như sức khỏe bạn tốt lên chỉ là vấn đề thời gian mà thôi.

2.2 Vì động vật

(Chế độ ăn thuần chay có thể tránh được việc tiêu thụ quá nhiều động vật.)

Nhiều người có tình cảm gắn bó thân thiết với động vật và mọi loài vật có tri giác đều có quyền được sống và tận hưởng sự tự do của nó. Khi bạn đang ăn chay, là bạn đang góp phần chống lại nạn khai thác, đánh bắt động vật một cách vô tội vạ, cũng như ngược đãi động vật đang diễn ra ở khắp mọi nơi mà chưa có giải pháp dừng lại.

2.3 Ít tác động tới môi trường

Chủ nghĩa thuần chay không chỉ là sự lựa chọn bền vững về môi trường, mà còn là sự lựa chọn bền vững để nuôi sống mọi người. Chế độ ăn thuần thực vật chỉ yêu cầu một phần ba diện tích đất liền so với chế độ ăn thịt và sữa.

Nông nghiệp, lâm nghiệp và cơ cấu đất đai chiếm 24% tổng sản lượng khí thải nhà kính trên toàn cầu mỗi năm theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường.

Lượng khí thải này chủ yếu từ trồng trọt và chăn nuôi cùng với nạn chặt phá rừng để mở rộng đất đai sản xuất.

3. Những lợi ích sức khỏe khác của ăn thuần chay

Chế độ ăn thuần chay có mối liên hệ với nhiều lợi ích của sức khỏe như :

• Giữ cho trái tim luôn khỏe mạnh: Các nghiên cứu quan sát cho biết người ăn chay thuần có thể giảm đến 75% nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp và 42% nguy cơ tử vong vì bệnh tim. Giảm huyết áp, cholesterol và đường máu giúp giảm nguy cơ bệnh tim lên tới 46%.
• Nguy cơ ung thư: Chế độ ăn thuần chay giúp giảm 15% nguy cơ phát triển hoặc tử vong do ung thư. Sử dụng rau quả thô có khả năng cân bằng độ pH của cơ thể là yếu tố quan trọng trong sự phát triển của một số bệnh.
• Giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ và đái tháo đường: Tiêu thụ nhiều thực phẩm nguyên chất và hạn chế tối đa các nguyên liệu đã qua chế biến là yếu tố giúp kháng viêm, cân bằng hormone và kiểm soát lượng đường huyết tốt nhất. Bằng cách đó, cơ thể có thể chống lại các hội chứng chuyển hóa.

4. Tác hại của chế độ ăn thuần chay

Dù lợi ích mang lại của chế độ ăn thuần chay là rất nhiều nhưng chế độ này vẫn không phải là ý tưởng tuyệt vời cho tất cả mọi người.

Các nghiên cứu cho thấy người ăn thuần chay có nguy cơ thiếu hụt chất dinh dưỡng cao. Đặc biệt là người có thói quen tiêu thụ thực phẩm đóng gói hay đang gặp các vấn đề về sức khoẻ.

Người ăn thuần chay cần theo dõi lượng protein, vitamin B12, sắt, kẽm và omega-3 một cách sát sao. Sử dụng thực phẩm chức năng để bổ sung vitamin tổng hợp là một lựa chọn tốt. Giúp hoàn thiện chế độ ăn và bảo vệ cơ thể khỏi sự thiếu hụt chất dinh dưỡng.

Ngoài ra, không phải tất cả thực phẩm ăn thuần chay đều tốt cho sức khỏe. Trên thực tế, nhiều loại đồ ăn vặt về mặt nguyên tắc có thể sử dụng để ăn chay nhưng chúng chứa đầy đường, chất bảo quản, chất tạo vị nhân tạo và các chất béo chuyển hóa.

Tất cả thực phẩm này luôn được khuyến cáo hạn chế sử dụng để thiết lập một chế độ ăn lành mạnh cho dù có là chế độ ăn thuần chay hay không.

• Vitamin B12

Được biết tới như một vitamin năng lượng. Chúng giúp hỗ trợ hình thành tế bào hồng cầu, hấp thụ dinh dưỡng và chức năng tuyến giáp.

Và thiếu hụt vitamin B12 là tình trạng rất phổ biến ở người ăn thuần chay. Bởi vì nguồn vitamin B12 tốt nhất đến từ động vật mà không có ở trong thực vật.

• Protein

Protein có vai trò rất quan trọng đối với chúng ta. Mỗi tế bào trong cơ thể đều cần protein để tái tạo, phát triển cơ bắp, cân bằng hormone và hỗ trợ tiêu hóa.

Thật không may cho người thuần chay, khi hầu hết các loại thực phẩm protein tốt nhất đều đến từ động vật. Điều đó có nghĩa là người ăn chay đã ở thế bất lợi.